Rehabilitacja logopedyczna u osób z rozszczepem podniebienia i/lub wargi to temat bardzo złożony, wymagający szerszego omówienia. Uogólniając, terapia zależy głównie od dwóch czynników: od wieku pacjenta i od rodzaju wady.

Wiek pacjenta

Usprawnianie mowy może być rozpoczęte już przed zabiegiem operacyjnym. Bardzo ważne jest tutaj podtrzymywanie odruchu ssania, połykania, stymulacja prawidłowego ułożenia języka w pozycji spoczynkowej. Istotną rolę odgrywa tu masaż narządów artykulacyjnych, tj. tych części jamy ustnej, które najogólniej mówiąc biorą udział w mowie. Masaż powinien być również kontynuowany po operacji.

Dzieci starsze, które podejmują współpracę z logopedą, rehabilituje się głównie poprzez ćwiczenia wplecione w zabawę, połączone z ruchem całego ciała.

Dzieci w wieku szkolnym zachęca się do ćwiczeń i samokontroli wzrokowej (przed lustrem) i słuchowej (z wykorzystaniem magnetofonu).

Rodzaj wady

W przypadku rozszczepu podniebienia szczególną uwagę zwraca się na pracę zwieracza podniebienno-gardłowego tj. prawidłowej pracy mięśni podniebienia i gardła, którego nieprawidłowe funkcjonowanie powoduje tzw. nosowanie otwarte. Rehabilitacja polega na ćwiczeniach usprawniających podniebienie miękkie, masażach, tonizacjach, ćwiczeniach izometrycznych. Istotna jest również praca języka – sposób układania przy jedzeniu, podczas artykulacji poszczególnych głosek, jak również pozycja spoczynkowa. Przy rozszczepionej wardze dodatkowo zwraca się uwagę na pracę mięśnia okrężnego warg w pozycjach artykulacyjnych oraz w trakcie jedzenia. We wszystkich przypadkach bardzo istotne jest zwrócenie uwagi na sposób oddychania (tor), który powinien być nosowy.

Podsumowując:

Pierwszą wizytę u logopedy powinno się odbyć jeszcze przed pierwszą operacją.