Ankyloglossia

Ankyloglossia (zbyt krótkie wędzidełko języka) ujawnia się tuż przy urodzeniu, ograniczając zakres ruchu języka dziecka. W przypadku krótkiego wędzidełka języka dolna część opuszki języka jest zbyt zbliżona do dna jamy ustnej.  Osoba, która ma zbyt krótkie wędzidełko języka może mieć trudności z wysuwaniem i unoszeniem języka. Ma to wpływ na sposób, w jaki dziecko przyjmuje pokarmy, połyka i  mówi.

Ankyloglossia symptomy:

  1. Problemy ze ssaniem piersi u noworodków. Język ma ograniczoną ruchomość, co nie pozwala mu dostatecznie i efektywnie chwycić i zassać piersi. Dziecko może się charakteryzować powolnym przyrostem masy ciała. Ssanie jest często przerywane, występują trudności z uchwyceniem brodawki sutkowej, obserwuje się dużą męczliwość podczas ssania. U matki mogą wystąpić bóle brodawki sutkowej w trakcie karmienia, a także jej spłaszczenia i uszkodzenia. Występują problemy z laktacją.
  2. Nieprawidłowa płaska pozycja spoczynkowa języka. Normatywnie, w momencie kiedy nie mówimy i nie jemy, język jest częściowo spionizowany, a jego czubek powinien być przyklejony do wałka dziąsłowego za górnymi siekaczami. Język wtedy znajduje się w tzw. pozycji „kobry”. Skrócone wędzidełko „trzyma” język na dole tłocząc go stale na zęby dolne. To już prosta droga do wady wymowy – tzw. wymowy międzyzębowej czyli wsuwania się języka między zęby.
  3. Utrwala się nieprawidłowy wzorzec połykania. Jest to tzw. połykanie infantylne, podczas którego język znajduje się między dziąsłami (zębami) w płaszczyźnie poziomej. Ten typ połykania jest normatywny u dzieci i powinien przejść w dojrzały typ połykania ok. 4 roku życia.
  4. Wpływa na trudności z żuciem. Język zablokowany od spodu zbyt krótkim wędzidełkiem nie jest w stanie wykonać ruchów lateralnych, czyli przerzucać kęsa pokarmowego z jednej strony na drugą.
  5. Powoduje nieprawidłową wymowę wielu głosek. Każda głoska ma swój mięśniowy wzorzec ruchu. Język musi wykonać konkretną pracę, często skomplikowaną, aby poprawnie wymówić daną głoskę.
  6. Pośrednio wpływa również na zgryz. Język w pozycji spoczynkowej powinien znajdować się przyklejony czubkiem do podniebienia. Jest szeroko rozłożony, a jego boki przylegają do zębów bocznych. Stanowi to swoisty naturalny aparat ortodontyczny – język oddziałuje swoją masą na górny łuk zębowy, powodując jego naturalne rozszerzanie wraz ze wzrostem i rozwojem dziecka. Gdy język będzie spoczywał płasko w jamie ustnej, górny łuk zębowy bez odpowiedniej stymulacji może przyjmować niewłaściwy kształt, gdzie będzie za ciasno dla zębów. W tej sytuacji język będzie za to tłoczył na zęby dolne, co spowoduje niewłaściwy rozwój dolnego łuku – wypchnięcia lub rotacje zębów, przodożuchwie, przodozgryz, zgryz krzyżowy czy otwarty.

 

Ankyloglossia (zbyt krótkie wędzidełko języka)Ankyloglossia przyczyny

Przyczyna ankyloglossii jest w dużej mierze nieznana, chociaż niektóre jej przypadki są związane z czynnikami genetycznymi. Ankyloglossia może dotknąć każdego, częściej występuje jednak u chłopców niż u dziewcząt.

Diagnoza

Ankyloglossia jest diagnozowane w badaniu przedmiotowym  i funkcjonalnym. Należy ocenić budowę i kształt wędzidełka języka, a szczególnie długość przyczepu wędzidełka do dolnej powierzchni języka i dna jamy ustnej, długość wolnego fałdu wędzidełka, grubość wędzidełka i jego sprężystość oceną sprawnoś­ci funkcjonalnej.

Diagnoza często wymaga podejścia interdyscyplinarnego, które w Centrum Formmed tworzą specjaliści z zakresu laryngologii i logopedii.

Ankyloglossia leczenie

Ankyloglossia często wymaga interwencji chirurgicznej. Dziecko ze skróconym wędzidełkiem języka może być poddane trzem rodzajom zabiegów:

  • frenulotomii – przecięcie wędzidełka,
  • frenektomii – wycięcie wędzidełka,
  • frenuloplastyce – obejmuje różne metody korekty wędzidełka.

Zabieg może być wykonywany w znieczuleniu miejscowym (w Formmed wykonuje go otolaryngolog dziecięcy), czasami jednak wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym (w Formmed wykonują go chirurdzy dziecięcy).

Zabieg jest łączony czasami z innymi zabiegami chirurgicznymi.

Zaleca się stymulację taktylną przed zabiegiem podcięcia wędzidełka oraz po frenotomii (w Formmed instruktaż odpowiednio dobranej dla dziecka stymulacji prezentuje logopeda).

 

LOGOPEDA – ocena wędzidełka języka

dr n. społ. Gabriela Lorens
neurologopeda, pedagog specjalny,
Międzynarodowy terapeuta koncepcji Castillo Moralesa® oraz Certyfikowany terapeuta masażu Shantala

LEKARZE WYKONUJĄCY ZABIEG – frenotomia (podcięcie wędzidełka języka)

lek. med. Offert Barbara
specjalista chirurg dziecięcy, medycyny estetycznej

lek. med. Surowiec Zbigniew
specjalista chirurg dziecięcy

dr n. med. Szczygielski Orest
specjalista chirurg dziecięcy

lek. med. Agnieszka Witkowska
specjalista otolaryngologii dziecięcej